Koinobori – Ý nghĩa của những lá cờ cá chép tại Nhật Bản

Koinobori (鯉幟^?), mang ý nghĩa là “cờ cá chép” trong tiếng Nhật (còn được biết đến với tên gọi satsuki-nobori (皐幟^?)), là một loại cờ đón gió truyền thống mô phỏng hình dạng cá chép. Mỗi năm một lần, vào quãng cuối tháng 4, đầu tháng 5, hình ảnh những chiếc cờ cá chép nhiều màu sắc tung bay đón gió lại trở thành quang cảnh phổ biến trên khắp nước Nhật. Những chiếc cờ cá chép (Koinobori) là biểu tượng của sức khỏe và được coi như vật mang điềm lành cho trẻ nhỏ.

Ngày lễ Thiếu Nhi (Kodomo-no-hi)

Tương tự như ngày Quốc tế thiếu nhi 1/6 tại Việt Nam, Nhật Bản chọn ngày 5/5 hàng năm làm ngày lễ Thiếu Nhi. Khời nguồn là ngày Tết Đoan Ngọ của Trung quốc, đến thời hiện đại chính phủ Nhật đã đổi tên ngày này thành “kodomo no hi – Ngày thiếu nhi” mang ý nghĩa cầu chúc cho sức khỏe của trẻ em. Nhưng đối với nhiều người Nhật thì ngày 5/5 còn được gọi là “ngày lễ của bé trai” bởi vì các bé gái đã có ngày Hinamatsuri – ngày lễ búp bê vào ngày 3/3 trước đó.

Vào ngày này, gia đình nào có con trai sẽ treo những lá cờ cá chép trước nhà mình. Càng nhiều con trai sẽ treo càng nhiều cờ, với mỗi lá cờ tương ứng với một người. Vô vàn lá cờ cá chép bay phất phới trong gió tượng trưng cho hình ảnh đàn cá chép “vượt vũ môn” để chuẩn bị hóa rồng, cầu chúc cho những cậu con trai sẽ dũng mãnh như đàn cá mà đạt đến thành công.

Ngoài ra màu sắc của từng lá cờ cũng mang ý nghĩa chúc phúc khác nhau, với ba màu phổ biến là đỏ, xanh và đen:

* Màu đen biểu hiện cho mặt nước mùa đông tĩnh lặng. Đây làm màu tượng trưng cho người cha là người phải trầm tính, và nước là nơi bắt nguồn của mọi sự sống.

* Màu đỏ là màu lửa vào mùa hạ, màu tượng trưng cho người mẹ. Mùa hạ là mùa sinh sôi nảy nở của muôn loài, và lửa làm cho vạn vật sinh trưởng dồi dào, cũng là biểu hiện cho trí tuệ.

* Màu xanh là màu của cây cỏ mùa xuân đâm chồi nảy lộc, vươn thẳng, biểu hiện cho sự phát triển của trẻ em.

Những hoạt động thú vị khác cùng lúc diễn ra trong ngày lễ Thiếu Nhi

Trong ngày này, nhiều gia đình cũng sẽ trưng bày những bộ búp bê mặc giáp sắt hay đội mũ tướng quân rất đẹp và tinh tế.

Cũng trong dịp này, các gia đình người Nhật sẽ làm những món ăn truyền thống như bánh mochi hay cơm hộp Bento mô phỏng hình dáng cá chép.

Nhưng đặc biệt phải kể đến món bánh Kashiwa Mochi, một món bánh Mochi được bọc trong lá Kashiwa (lá cây sồi). Sở dĩ người ta dùng lá cây sồi là vì đặc tính của loại lá này chỉ rụng khi có chồi mới đâm ra, thể hiện khái niệm “tre già măng mọc”, và cũng là vì hình dáng của lá cây sồi khi bọc vào bánh mochi trông rất giống chiếc mũ tướng quân.

Ngày lễ Thiếu Nhi mùng 5 tháng 5 là một lễ hội đặc sắc của Nhật Bản, nhất là khi nó diễn ra như là một phần trong chuỗi kỳ nghỉ dài Tuần Lễ Vàng (Golden Week) đầu tháng 5 hàng năm. Nếu có dịp một lần được đến Nhật Bản, hãy dành cơ hội để một lần trải nghiệm dịp lễ có một không hai này nhé!!